Prawo do kontaktów z dzieckiem jest fundamentalnym aspektem relacji rodzinnych, gwarantującym możliwość budowania więzi między dzieckiem a osobami bliskimi. Nie ogranicza się ono wyłącznie do rodziców, lecz obejmuje także inne osoby, takie jak dziadkowie czy rodzeństwo.
W tym poradniku przybliżymy, komu przysługuje prawo do kontaktów z dzieckiem. Jak je realizować oraz co zrobić w sytuacji, gdy kontakt z dzieckiem jest utrudniany.
Komu przysługuje prawo do kontaktów z dzieckiem?
Zgodnie z polskim prawem, prawo do kontaktów z dzieckiem przysługuje przede wszystkim:
- rodzicom – niezależnie od tego, czy posiadają pełną władzę rodzicielską, czy została ona ograniczona lub zawieszona;
- dziadkom – ponieważ budowanie relacji z wnukami jest uznawane za istotny element życia rodzinnego;
- rodzeństwu – kontakt między braćmi i siostrami ma znaczenie dla rozwoju dziecka;
- innym osobom bliskim dziecku – np. partnerowi rodzica, który uczestniczył w wychowaniu dziecka i zbudował z nim silną więź emocjonalną.
Prawo to wynika z przekonania, że dla prawidłowego rozwoju dziecka kluczowe jest podtrzymywanie relacji z osobami, które są dla niego ważne.
Jak realizować prawo do kontaktów z dzieckiem?
Kontakty z dzieckiem mogą przybierać różne formy:
- bezpośrednie spotkania – wizyty, wspólne wyjazdy, udział w uroczystościach rodzinnych;
- rozmowy telefoniczne, wideorozmowy czy korespondencja – zwłaszcza gdy osobiste spotkania są utrudnione, np. z powodu odległości;
- inne formy komunikacji na odległość – takie jak wiadomości tekstowe czy e-maile.
Najlepszym rozwiązaniem jest ustalenie zasad kontaktu za porozumieniem stron. Rodzice i inni bliscy powinni dążyć do wypracowania kompromisu, kierując się dobrem dziecka.
Co zrobić, gdy kontakt z dzieckiem jest utrudniany?
W sytuacji, gdy jedna ze stron utrudnia kontakt z dzieckiem, można podjąć następujące kroki:
- negocjacje i mediacja – warto spróbować rozwiązać problem polubownie, korzystając z pomocy mediatora rodzinnego, mediacja umożliwia znalezienie rozwiązania, które będzie akceptowalne dla obu stron i zgodne z dobrem dziecka;
- złożenie wniosku do sądu – jeśli porozumienie nie jest możliwe, osoba uprawniona do kontaktów z dzieckiem może złożyć wniosek do sądu rejonowego właściwego dla miejsca zamieszkania dziecka, we wniosku należy wskazać: swoje żądanie (np. ustalenie harmonogramu spotkań), uzasadnienie potrzeby kontaktu, dowody, które potwierdzają utrudnianie kontaktów (np. wiadomości, zeznania świadków);
- wykonanie orzeczenia sądu – jeżeli sąd wyda orzeczenie ustalające sposób kontaktu z dzieckiem, jego naruszenie przez drugą stronę może skutkować nałożeniem sankcji, takich jak grzywna;
- wniosek o zabezpieczenie kontaktów na czas postępowania – w przypadku długiego postępowania sądowego warto złożyć wniosek o zabezpieczenie kontaktów na czas trwania sprawy, dzięki temu kontakty będą mogły odbywać się już w trakcie oczekiwania na ostateczne rozstrzygnięcie.
Dobro dziecka jako nadrzędna zasada
Wszystkie decyzje dotyczące kontaktów z dzieckiem powinny być podejmowane z uwzględnieniem jego dobra. Sąd, rozpatrując wnioski, kieruje się potrzebą ochrony relacji dziecka z bliskimi, ale także zapewnieniem mu bezpieczeństwa i stabilności emocjonalnej. Nie wolno zapominać, że kontakt z dzieckiem to nie tylko prawo, ale także obowiązek. Osoby uprawnione powinny dążyć do budowania zdrowych, wspierających relacji, które będą sprzyjać rozwojowi dziecka.
Prawo do kontaktów z dzieckiem przysługuje szerokiemu gronu osób – od rodziców, przez dziadków, aż po inne bliskie osoby. W przypadku trudności w realizacji tego prawa warto korzystać z mediacji, a w ostateczności składać wniosek do sądu. Najważniejsze jest jednak kierowanie się dobrem dziecka i dążenie do budowania trwałych, pozytywnych relacji. Ciebie również dotyczy to zagadnienie? Skontaktuj się z naszą kancelarią w Krakowie.
